BATI Enstitüsünden “Gündem: Bağımlılık- Kumar Bağımlılığı” söyleÅŸisi
Doç. Dr. YararbaÅŸ, “Kumar, her yaÅŸta bireyin ulaÅŸabileceÄŸi bir boyuta geldi
Utku Çelik-Berr Celis Aslan-Zeynep Bozkurtlu
Ege Üniversitesi (EÜ) Madde Bağımlılığı, Toksikoloji ve İlaç Bilimleri Enstitüsü (BATI) Madde Bağımlılığı Anabilim Dalı tarafından “Gündem: Bağımlılık- Kumar Bağımlılığı” konulu söyleÅŸi düzenlendi. Çevrimiçi olarak düzenlenen etkinliÄŸin moderatörlüÄŸünü Enstitü Müdür Yardımcısı ve Anabilim Dalı BaÅŸkanı Doç. Dr. Görkem YararbaÅŸ üstlendi. EtkinliÄŸe, Madde Bağımlılığı Anabilim Dalı Dr. ÖÄŸr. Üyesi Umut Kırlı, ÖÄŸr. Gör. İnci Derya Yücel ve ArÅŸ. Gör. Dr. Demet HavaçeliÄŸi Atlam konuÅŸmacı olarak katıldı.
EtkinliÄŸin açılış konuÅŸmasında kumar bağımlılığının hem yaygınlık hem de toplumdaki etkilerinin yakın çevrede hissedilmesi açısından etkisi son derece önemli bir konu olduÄŸuna deÄŸinen Doç. Dr. Görkem YararbaÅŸ, “Ülkemizde 1996 yılında kumarın kanunlarla yasaklanma süreci baÅŸlıyor ve 1998 yılından itibaren Türkiye’de bilindik ve alışıldık anlamda kumar oynatılmasıyla ilgili süreç yasal olarak durduruluyor. Ancak yasal olarak durdurulması kumar oynanmadığı anlamına gelmiyor, yasa dışı kumar görülmeyen yerlerde fiziksel olarak hala oynanabiliyor. Teknolojinin geliÅŸim gösterdiÄŸi, internet çağının hüküm sürdüÄŸü bu yıllarda kumarın internet üzerinden oynanma kolaylığı ele alındığında kumar, her yaÅŸta bireyin ulaÅŸabileceÄŸi bir boyuta geldi. Pandemi döneminde de bireylerin kumar bağımlılığı konusunda yardım alma amacıyla uzmanlara baÅŸvurularında önemli bir artış olduÄŸu görülüyor” diye konuÅŸtu.
Madde bağımlılığındaki doz deÄŸerlerinin, kumar bağımlılığındaki yerine deÄŸinen Doç. Dr. YararbaÅŸ, “DiÄŸer maddelerde yüksek doz ve düÅŸük doz oranlarından bahsedilebilirken kumardan kaynaklı davranışsal süreçlerde doz oranı hakkında konuÅŸmak çok zordur. Maruziyetin süresi, maruz kaldığı kaybın veya kazancın karmaşık örüntüler oluÅŸturması, bu konuda çözümleme yapılmasını zorlaÅŸtırıcı faktörlerdir” dedi.
“Toplumsal iÅŸlevsellikte düÅŸüÅŸ yaÅŸanması önemli bir gösterge”
KonuÅŸmasında, kumar bağımlılığının tanımını yapan Dr. ÖÄŸr. Üyesi Umut Kırlı, “Kumar oynama bozukluÄŸu diÄŸer madde ve alkol bağımlılıklardan farklı bir bağımlılık deÄŸildir. Bireyin günlük yaÅŸamı içerisinde kumar oynamaya baÄŸlı olarak toplumsal iÅŸlevselliÄŸinde düÅŸüÅŸ yaÅŸanıyor ise kumar oynama bozukluÄŸundan söz edebiliriz. ÖrneÄŸin, kumar oynamak için günlük yaÅŸam aktivitelerinden vazgeçmeniz gibi karakteristik özelliklerde deÄŸiÅŸiklikler yaÅŸanması bu bozukluÄŸun belirtilerindendir” diye konuÅŸtu.
“Küçük bir eÄŸlence arayışıyla yola çıkılıyor”
Genç yaÅŸlardaki bireylerin dijital ortamdaki bahis siteleri aracılığı ile kumar ile tanıştıklarını belirten ÖÄŸr. Gör. İnci Derya Yücel, “İlk baÅŸta deneme veya oyun ÅŸeklinde gözüken bahis sitelerinde görsel, iÅŸitsel olarak maruziyet söz konusu oluyor. BaÅŸta para yatırılmadan gerçekleÅŸtirilen kumar oyunları, zamanla kumar oynama bozukluÄŸuna sebep olacak seviyeye ulaÅŸabiliyor. Küçük bir eÄŸlence arayışıyla yola çıkılarak internette yer alan oyunlarda karakterin özelleÅŸtirilmesi için birtakım meblaÄŸlar oyunlara yatırılabiliyor. Para yatırılarak elde edilen hizmet karşılığında keyif alma gibi bir sürece tabi tutuluyor” dedi.
“Aile içerisinde güven duygusuna zarar veriyor”
Kumar bağımlısı genç bireylerin aile yapısına etkisinden bahseden ArÅŸ. Gör. Dr. Demet HavaçeliÄŸi Atlam, “Madde kullanan kiÅŸiler ve kumar oynayan kiÅŸiler arasında bir karşılaÅŸtırma söz konusu olabiliyor. Aile içi yaÅŸanan zorluklarında karşılaÅŸtırıldığı görülebiliyor. Aile içerisinde güven duygusuna zarar veren yalan faktörünün ön plana çıktığı madde ve kumar bağımlılığında maddi boyut iÅŸin içerisine girdiÄŸinde büyük sorunlara yol açıyor. Aileden maddi destek isteme, aileye ait maddi eÅŸyaların satılmasının talep edilmesi ve son aÅŸama olan borç isteme süreciyle sorunlar en üst düzeye ulaşıyor. Bunu önlemek için ailenin maddi kaynakları kesmesi büyük önem taşıyor” diye konuÅŸtu.